Etnoğrafya Müzesi

ETNOĞRAFYA MÜZESİ

Etnografya Ankara’nın Namazgah adı ile anılan semtinde, Müslüman mezarlığı olan tepede kurulmuştur. Anılan tepe Vakıflar Genel Müdürlüğünce 15 Kasım 1925 tarihli Bakanlar Kurulu kararı gerğince, Milli ğitim Bakanlığı\'na müze yapılmak üzere bağışlanmıştır. 1924 yilina kadar Anadolu’da Kurtulus Savasi’na katilan, milli kültüre önem veren devrimciler, Türklerin maddi ve manevi kültü mirasini içeren bir Etnografya Müzesi\'nin kurulmasinin gerekliligine

inaniyorlardi. Bu nedenle Milli Egitim Bakani Hamdullah Suphi Tanriöver, eski mesai arkadasi Budapeste Etnografya Müzesi seflerinden Türkolog J. Meszaros’un müzenin kurulusu konusundaki görüsleri sorularak, kendisine hizmet teklif edildigi, Prof. Meszaros’un bakanliga sundugu 29 Kasim 1924 tarihli raporundan anlasilmaktadir. Böylece Halk Müzesi\'nin kurulmasina hazirlik yapilmak üzere, 1924’te Istanbul’da Prof. Celal Esad (Arseven) baskanliginda, daha sonra 1925 yilinda

Istanbul Müzeler Müdürü Halil Ethem (Erdem) baskanliginda, eser toplamak ve satin almak üzere özel bir komisyon kurulmustur. Satin alinan 1250 adet eser, 1927 yilinda insasi tamamlanan müzede teshir edilmistir. Müze Müdürlügü\'ne de Hamit Zübeyr Kosay atanmistir.
15 Nisan 1928 yılında müzeyi ziyaret eden Gazi Mustafa Kemal Paşa (Atatürk) müze hakkında bilgi aldıktan sonra, Afgan Kralı Amanullah Han’ın Türkiye’yi ziyaretleri nedeniyle, müzenin açılmasına emir buyurmuşlardır. Müze 18.7.1930’da halka açılmış ve 1938 Kasım ayında Müzenin iç avlusu, geçici kabir olarak ayrılıncaya kadar açık kalmıştır. Atatürk\'ün naaşı 1953\'de Anıtkabir\'e nakline dğin burada kalmıştır. Bu kısım halen Atatürk’ün anısına hürmeten sembolik bir kabir şeklinde korunmaktadır, üzerinde beyaz mermere yazılmış şu kitabe bulunmaktadır. “Burasi 10.11.1938\'de sonsuzluga ulasan Atatürk’ün 21.11.1938 den 10.11.1953 e kadar yattigi yerdir.

15 yıl süreyle Etnografya Müzesi Anıtkabir görevini görmüştür. Devlet başkanlarının, elçilerin, yabancı heyetlerin ve halkın ziyaret yeri olmuştur. Bu süre içinde müzede çalışmalar sürdürülmüş 6-14.11.1956 tarihinde Uluslararası Müzeler Haftası nedeniyle gerekli dğişiklikler yapılarak, tekrar halkın ziyaretine açılmıştır. Binanın mimarı Arif Hikmet (Koyunoğlu) Cumhuriyetin ilk dönem mimarlarının en dğerlilerindendir. Bina dikdörtgen planli olup, tek kubbelidir. Yapinin tas duvarlari küfeki tasi ile kaplanmistir. Alinlik kismi mermer olup üzerleri oyma süslüdür. Binaya 28 basamakli bir merdivenle çikilir. 4 sütunlu, üçlü bir giris sistemi vardir. Kapidan girilince kubbe alti holüne ve buradan da iç avlu denilen sütunlu kisma geçilir. Buranin ortasina mermer bir havuz yapilmis, çati kismi açik birakilmistir. Daha sonra bu iç avlu Atatürk\'e geçici kabir olarak ayrildiginda, havuz bahçeye nakledilerek,

çatisi kapatilmistir. Iç avlunun etrafinda simetrik olarak büyüklü küçüklü salonlar yer almaktadir. Idare kismi müzeye bitisik olup iki katlidir. Müze önünde at üstünde duran bronz Atatürk Heykeli 1927\'de Milli Egitim Bakanligi tarafindan Italyan Sanatkari P. Conanica\'ya yaptirilmistir. Etnografya Müzesi, Türk Sanatının Selçuklu Devrinden zamanımıza kadar devam eden örneklerinin sergilendiği bir müzedir. Anadolu’nun çesitli yörelerinden derlenmis halk giysileri, süs esyalari, ayakkabi, takunya örnekleri, Sivas yöresi kadin ve erkek çoraplari çesitli keseler, oyalar, çevreler, uçkurlar, peskirler, bohçalar, yatak örtüleri, gelin kiyafetleri, damat tiras takimlari eski geleneksel Türk sanatinin birer temsilcileridir.
Türklere özgü teknik malzeme ve desenlerle kendi içinde hali dokuma merkezlerinden Usak, Gördes, Bergama, Kula, Milas, Ladik, Karaman, Nigde, Kirsehir yörelerine ait hali ve kilim koleksiyonu vardir. Anadolu Maden sanatinin güzel örnekleri arasinda XV.Yüzyildan kalma Memlük kazanlari, Osmanli serbet kazanlari, gügüm legen, sini, kahve tepsisi, sahanlar, taslar, mum makaslari vb. çesitli madeni eserler vardir.
Osmanli Devri yaylari, oklari, çakmakli tabancalar, tüfekler kiliç ve yataganlar, Türk çini porselenleri ve Kütahya porselenleri, tasavvuf ve tarikat ile ilgili esyalar, Türk yazi sanatinin güzel örneklerinden levhalar bulunmaktadir. Türk agaç isçiliginin en güzel örneklerinden, Selçuklu Sultani III. Keyhüsrev\'in tahti (XIII. y.y.), Ahi Serafettin Sandukasi (XIV.y.y.), Nevsehir ürgüp’ün Damsa Köyü Tashur Pasa Camii mihrabi (XII. y.y.), Siirt Ulu Camii Mimberi (XII.y.y.) Merzifon çelebi Sultan Medresesi Kapisi (XV.y.y.) müzemizin önemli eserlerindendir. VII. Dönem T.B.M.M. üyesi Besim Atalay’in müzeye armagan ettigi koleksiyonu çesitli devirlere ait Türk sanat tarihlerini içermektedir. Müzede özellikle Anadolu etnografya ve folkloru, sanat tarihi ile ilgili eserleri içeren bir ihtisas kütüphanesi bulunmaktadir.
Müze Tel : (+90-312) 311 95 56
Ziyarete açık saatler : 08.30-12.30/13.30-17.30
Ziyarete açık günler : Pazartesi hariç her gün.